• 0 آیتم -
    • سبد خرید شما خالی است

شاپور بختیار

""

۴ تیر ۱۲۹۳ – ۱۵ مرداد ۱۳۷۰) سیاستمدار سوسیال دموکرات ایرانی بود که از ۱۵ دی تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به‌عنوان چهلمین نخست‌وزیر ایران فعالیت کرد. او دبیرکل سابق حزب ایران، عضو اخراج‌شده جبهه ملی ایران و بنیان‌گذار نهضت مقاومت ملی ایران بود. وی از منتقدان محمدرضا پهلوی بود و پس از سقوط محمد مصدق، به همراه مهدی بازرگان و سید رضا زنجانی، نهضت مقاومت ملی را تشکیل داد. پس از آن نیز چندین بار به زندان افتاد. بختیار در ۱۵ دی ۱۳۵۷ با محمدرضا پهلوی بر سر نخست‌وزیری به توافق رسید. پس از پذیرش نخست‌وزیری، در جلسه شورای مرکزی جبهه ملی ایران، اخراج بختیار به دلیل عدم رعایت انضباط سازمانی، زیرپا گذاشتن مصوبات قبلی شورای مرکزی (مبنی بر غیرقانونی‌بودن سلطنت پهلوی) و عدم کسب اجازه از شورای مرکزی جبهه ملی برای ریاست دولت، به رأی گذاشته شد و با رأی اکثریت قاطع اعضا، بختیار از جبهه ملی اخراج شد. حکومت بختیار نخستین دولت مخالف نحوهٔ حکومت شاه پس از کودتای ۲۸ مرداد بود. او در زمان نخست‌وزیری، در میان مردم از حمایت بسیار کمی برخوردار بود. پس از پذیرش نخست‌وزیری از سوی بختیار، عباس امیرانتظام به عنوان واسطه بین وی و انقلابیون به نمایندگی از مهدی بازرگان قرار بود با روح‌الله خمینی دیداری کند و از وی تاییدیه‌ای مبنی بر ادامه نخست‌وزیری دریافت کند اما این امر با وجود تأیید اولیه خمینی و نگارش تفاهم شده اولیه با مخالفت روحانیونی مانند حسینعلی منتظری و صادق خلخالی ناکام ماند. او فرودگاه را برای ورود خمینی باز کرد و خمینی در همان روز در بهشت زهرا گفت که «توی دهن این دولت [بختیار] می‌زنم.» با این حال، بختیار شروع به مذاکره با آن‌ها کرد. سپس در ۲۰ بهمن اعلام کرد تغییر رژیم به جمهوری ممکن است و امرای ارتش در جلسه صبح ۲۲ بهمن اعلام کردند در بین دو جمهوری بی‌طرف باقی می‌مانند و دولت او سقوط کرد. بختیار شش ماه در ایران مخفیانه زندگی کرد و در تیر ۱۳۵۸ به فرانسه رفت. بختیار در فرانسه در قالب نهضت مقاومت ملی ایران (که نامش تأثیر پذیرفته بود از سازمان نهضت مقاومت ملی که پس از کودتای ۲۸ مرداد تشکیل شد و بختیار در آن حضور داشت) به فعالیت علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخت. او هدف یک ترور ناموفق در تابستان ۱۳۵۹ توسط گروهی به رهبری انیس نقاش قرار گرفت. دومین ترور در ۱۵ مرداد ۱۳۷۰ منجر به قتل وی در پاریس شد. طبق اظهارات انیس نقاش، هر دو سوءقصد به دستور مقامات جمهوری اسلامی ایران و با استخدام تروریست‌هایی حرفه‌ای طرح‌ریزی شده بودند. این عملیات بلافاصله پس از ترور عبدالرحمن برومند انجام شد.

کتاب های نویسنده